Selanik (Cardigan) Kumaş Nedir?
- 04 Mayıs 2024
x
Tekstilde Renk ve Renk Kartelaları
Tekstilde Renk ve Renk Kartelaları
Tekstilde Renk ve Renk Kartelaları Tekstilin en önemli temellerinden olan renkler, desinatörlerin yeteneği ve teknik bilgilerine göre farklı kombinlerin ortaya çıkmasıyla desenleri oluşturur. Yani bir kumaşın farklı desen ve renk kombinleriyle birlikte kullanılması, giyim ya da iç dekorasyon için kullanılan tasarımlarda farklı şekilde çalışır. İç dekorasyonda daha spesifik renklerle çalışılan yeni renk grupları, tekstil söz konusu olduğunda 3-4 kombinasyonla olabilir. Renklerin tonları ve mat-parlak oluşları renk kombinasyonları için dikkate alınan detaylardandır. Belirli bir kumaş birden fazla renkle renklendirilmek istendiğinde, müşterisine de farklı seçenekler sunmuş olur. Bu nedenle tekstilde renk tasarımı dekorasyon ve giyim için oldukça önemli bir konudur ve teknik bilgi gerektirmektedir. Renk Nedir? Renk teorisi, psikolojik ve görsel olarak renklerin insanların davranışlarına nasıl etkide bulunduğu ve etkileşim kurduğunu anlamamıza yardımcı olan birçok kural ve tanımdan oluşmaktadır. Renk kartelası adı verilen çizelgede gösterilen renkler temel olarak sarı, kırmızı ve mavi olmak üzere üç ana renktir. Bu renklerin değişik oranlarda karıştırılması ikincil ve üçüncül tonlar oluşturmaya yaramaktadır. Renk çemberlerinde genelde bu on iki renk, renk – renk ilişkisini keşfetmek için kullanılabilen diğer renkler bu renklerin farklı tonlamaları ve farklı yansımalarıdır. Renk çemberinde saf renkler olarak beyaz, gri veya siyah kullanılır. Bu renkler, renk tonu, renk, doygunluk oranı, renk parlaklığı, ton, alt ton ve daha birçok şekilde çeşitlenerek farklı renkleri ortaya çıkarırlar. Yani renk çemberindeki her tonu beyaz, siyah veya her ikisi ile karıştırarak değişik renkler ortaya çıkarmanız mümkün olmaktadır. Renk Tanımları Tekstilde renk tanımları, renklerin ayırt ediciliğinin en önemli şeklidir. Temel olarak: Ana renkler, asıl renklerdir. Ara renkler, Üçüncü derece renkler, Komplementer renkler, Saf renkler, Şok renkler, Kombinasyon nüanslar, Metamari renklerdir. Bu renklerin insan psikolojisine etkileri oldukça değişkendir ve sıcak, soğuk ve nötr olarak belirlenmektedir. Mesela sarı, kırmızı ve turuncu insanlarda canlılık neşe, mavi sakinlik, mor yaratıcılık gibi etkiler vermektedir. İnsanların seçtiği renkler ruh hallerine ve fiziki durumlarına göre değişkenlik göstermektedir. Tekstilde kullanılan renkler ise, ev tekstili gibi ürünler söz konusu olduğunda genelde dinginleştirici, sakinleştirici ve rahatlatıcı renklerden yana seçilirler. Tekstilde kullanılan güçlü renkler, maliyeti yüksel renklerdir. CMYK 100 gibi dark siyah adı verilen renk, koyu ve parlaktır. Bu renk normal siyahtan daha karanlık bir renk olduğu için, daha fazla boyar madde gerektirmektedir. Ayrıca bu tür güçlü renklerin saflığını tutturmak da oldukça zordur. Bu nedenle kumaşlarda renk oluştururken, bir reçete kullanılmaktadır. Pantone Renk Kodları Grafik tasarım ve diğer tasarım tekniklerinde kullanılan renk tonlarının seçimini sağlayan PANTONE renk kodları monitörde gördüğünüz renkle, baskı sonucu elde edeceğiniz rengin aynı olmasını sağlayan kataloglardır. Her rengin bir anahtar kodunun bulunduğu bu katalogda, sayıyla belirlenen kod rengin yerini, sondaki harf ise, etkisini anlatır. Günümüzde tekstil sektöründen boyacılık sektörüne kadar her alanda PANTONE kataloğu kullanılır ve renk seçimi kararının verilmesinde başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlar. Renk Parametreleri Renk, ton, gölge ve ton olarak nitelendirilen dört temel parametre, insan gözü tarafından ayırt edilebilecek milyarlarca yeni rengi oluşturmaktadır. Fiziksel olarak ışığı nasıl algıladığımız olarak nitelendirilse tekstilde renk ve desen söz konusu olduğunda biz bunu sanatsal olarak algılarız. Gözümüz milyarlarca farklı rengi ayırt edebilir, ancak kumaş üzerine basılan renkler bu kadar sınırsız değildir. Tekstil için Özel Renk Paleti Seçimi İşe yarayan ve tercih edilen bir renk paleti seçmek için birkaç aşama söz konusu. Bunları biraz yakından incelersek: Zıt ve tamamlayıcı paletler, renk çemberindeki kontrast renkler içindeki ara renkler ne kadar çoksa, karşıt renkler de o kadar çoktur. Yani siz 4 renk çeşidinden oluşturan bir palet seçerseniz, 4 tane de zıt olandan seçilecektir ve bu durumda 8 renk elde edeceksinizdir. Renk çemberinin zıt uçlarında duran renkler, tamamlayıcı veya çakışan zıt renkler olarak adlandırılır. Ayrıca zıt renk kombinasyonları, triadik, tetradik, bölünmüş tamamlayıcı ve kare renk şeması olarak ayrılmaktadır. Zıt renkler birbirlerine uyum gösterir. Benzer renklerin paleti, renk çemberinde birbirinin yanında durur ve karıştırıldığında birbirlerine karışırlar. Renk geçişleri naziktir ve verdikleri etki, uyum ve denge olmaktadır. Monokromatik palet ise tek bir rengin tek bir tonu üzerine yoğunlaşan bir etki verir. Monokromatik renk paletleri çok yumuşak ve yatıştırıcı etki verdiği gibi, çekingenliği de ifade eder. Siyah ve beyazlarla renk efektleri verilebilir ve vurgu etkisi güçlenir. Tekstilde Renkler Nereden ve Nasıl Bulunur? Birçok renk şeması ve bilgisayar destekli kartelalar, tekstilde renkler hakkında seçim yapmayı kolaylaştırır. Ancak bunun dışında renk seçimi yapmak için birçok farklı yöntem kullanılır. Tekstil ürünlerinde kullanılan renkler genelde birbirlerinden kopya edildiğinden dolayı özgünlüğün korunması biraz zordur. Ancak baskı yapılacak olan makineye göre bu renklerin birebir aynı olması durumu da sağlanabilir. Bilgisayar üzerinden renk bulmak ise çok daha kolaydır. Renk seçici sayesinde beğendiğiniz bir rengin CMYK kodunu kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz. Bu iş biraz hırsızlıkmış gibi gelebilir, ancak günümüzde buna bilgi paylaşımı ve kolaylık adı verilmektedir. Renk Kombinasyonu Oluşturma Yöntemleri Eğer elde örnek bir tasarım varsa bunun benzer renklerinin seçilmesiyle kombinasyonların oluşturulmasına başlanır. Renkler sıcak, soğuk ve nötr olarak kategorize edilirler ve bu nedenle renklendirme aşamasında tüm kombinasyonlar ayrı olarak oluşturur. Renk seçiminde tasarımcı tekstil üreticisi farklı tonları ve matlıkları ayırt edebilir. Ancak müşterinin her zaman bu yeteneği yoktur. Her rengin orijinal tasarımlardakinin aynısı olması gerekir. Baskılı kumaşın diğer kumaşlar ve renklerle uyum içinde olması gerekmektedir. Bazı tasarımlarda tek bir rengin farklı tonları kullanılırken, bazı tasarımlarda ise zıt renkler kullanılmaktadır. Bu nedenle renk düzeninden uzaklaşıp yakınlaştıkça farklı tasarımlar ortaya çıkar. Ombre Renkler Son yıllarda saçlarda da popüler olan ombre modeller, kumaşlarda da çok sık tercih edilir. Mayo kumaşına etnik desenler ya da döşemelik desenler dış giyim kumaşlarına basılabilir. Kurşuni, parlak ve pastel renkler ise ombre baskılar için destekleyici olabilmektedir. Tüm dünyada kullanılan PANTONE renk kartelasının milyarlarca renk tonu gerek dijital ortamda gerekse fiziksel kumaş ve görsellerde çok sık tercih edilmektedir. Birçok kişi pantone tekstil kataloğu çerçevesinde ilk seçimlerini yapar. Daha sonra zıt ve benzer renklerden oluşacak kumaş desenine göre son renk seçimleri yapılır. Ev tekstili ve hazır giyim sektörü için tekstil olarak ayırt edebileceğimiz kumaşlara her türlü baskının yapılması mümkündür. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken en temel konu, kumaşın cinsidir. Her türlü deseni, her türlü kumaşa basabilirsiniz, ancak her kumaşta rengin ve desenin etkisi farklı olacaktır. Tekstilde Renklendirme-Boyama Tekstilde kumaşın daha ilgi çekici görünmesi için renklendirme yapılır. Genelde baskı ve boyama şeklinde yapılan renklendirme, birçok farklı teknikle kumaşa siner. Bunlar: Eriyik ya da çözeltide boyama, Elyaf halindeyken boyama, Tops ve tow boyama, İplik boyama, Kumaş boyama, Parça boyama şeklinde olur. Renk tekstil materyaline aktarılırken, çektirme, emdirme ve elyaf çekim eriyiğinde boyanmaktadır.
Yorum yapın